Wacław Wojtyszko urodził się w 1903 roku. Już w wieku 17 lat zgłosił się jako ochotnik do walki w Bitwie Warszawskiej w 1920 roku. W wieku 21 lat, po ukończeniu nauki w warszawskim Seminarium Nauczycielskim, został nauczycielem w podwarszawskiej wsi Borków, która dzisiaj jest częścią dzielnicy Wawer. Będąc nauczycielem prowadził drużynę harcerską, składającą się z 4 zastępów. W czasie wojny działał w podziemiu pod pseudonimem „Wroński” w Związku Walki Zbrojnej, przekształconej potem w Armię Krajową. Obszarem jego działania był IV Rejon – pomiędzy Wawrem a Celestynowem, określany jako „Koralewo -Fromczyn”. Rejon ten wchodził w skład VII Obwodu AK o kryptonimie „Obroża”. Jego działalność była na tyle znacząca, że dowództwo uhonorowało go Krzyżem Walecznych. Zajmował się między innymi werbunkiem nowych członków podziemia. Po przyjściu Armii Czerwonej został aresztowany 7 grudnia 1944 roku. Po wyjściu na wolność wstąpił do organizacji antykomunistycznej Wolność i Niezawisłość (WiN), powstałej w 1945 roku po rozwiązaniu Armii Krajowej. Tu został mianowany komendantem Okręgu Otwockiego i działał pod pseudonimem „Baca”. We wrześniu 1945 r. Wacław Wojtyszko zawarł związek małżeński z Ewą Lasocką – łączniczką AK o pseudonimie „Kasia”, podobnie jak on nauczycielką tej samej szkoły w Zerzniu. Został zdekonspirowany, uwięziony i torturowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Był wielokrotnie szykowany, przesłuchiwany i torturowany. Za próbę obalenia nowych władz Polski Ludowej został skazany na pięć lat więzienia. Wyszedł po roku, ze względu na zły stan zdrowia. Zmarł wiosną 1949 roku w Zerzniu. Zostawił młodą żonę Ewę z małym 2-letnim synem Maciejem. Pochowany został na miejscowym cmentarzu przy ulicy Cylichowskiej. Pośmiertnie został odznaczony Medalem Wojska i Krzyżem Armii Krajowej od Rządu Polskiego na emigracji.
W 2011 imieniem i nazwiskiem Wacława Wojtyszki nazwana została ulica w dzielnicy Wawer, miejscu gdzie żył i pracował.
Obelisk upamiętniający Wacława Wojtyszkę stanął staraniem społecznego komitetu u zbiegu ulic Trakt Lubelski i Wacława Wojtyszki. Uroczyste odsłonięce miało miejsce 24 kwietnia 2014 roku, w 65 rocznicę śmierci bohatera.
Sam obelisk to dwa duże kamienie umieszczone na monumencie. Na większy kamieniu znajduje się znak Polski Walczącej i następujący tekst:
PPOR. PIOTR WACŁAW
WOJTYSZKO „WROŃSKI”, „BACA”(26.01.1903 – 19.04.1949)
NAUCZYCIEL, WYCHOWAWCA, SPOŁECZNIK, KRZEWICIEL KULTURY, DZIAŁAŁ NA TERENIE ZERZNIA I OKOLIC
OCHOTNIK W BITWIE WARSZAWSKIEJ 1920 r.,
ŻOŁNIERZ ZWZ I AK,
OFICER ORGANIZACYJNY IV REJONU VII OBWODU OTWOCK AK „OBROŻA”
KOMENDANT ZRZESZENIA WOLNOŚĆ I NIEZAWISŁOŚĆ – OKRĘG OTWOCK,
ARESZTOWANY DWUKROTNIE PRZEZ NKWD I UB,
TORTUROWANY I SKAZANY NA 5 LAT WIĘZIENIA,
PO ROKU ZWOLNIONY Z POWODU ZŁEGO STANU ZDROWIA,
ODZNACZONY KRZYŻEM WALECZNYCH,
POŚMIERTNIE MEDALEM WOJSKA
I KRZYŻEM ARMII KRAJOWEJ
/…../
Na mniejszym kamieniu widnieje tekst Juliusza Słowackiego:
…WY COŚCIE MNIE ZNALI W PODANIACH PRZEKAŻCIE,
ŻEM DLA OJCZYZNY STERAŁ MOJE LATA MŁODE;
A PÓKI OKRĘT WALCZYŁ SIEDZIAŁEM NA MASZCIE,
A GDY TONĄŁ Z OKRĘTEM POSZEDŁEM POD WODĘ…JULIUSZ SŁOWACKI
Galeria zdjęć:
Sorry, nothing found.